Damla Sulama ile Gübrelemede Yoncaya Hangi Gübre Atılır?
Yonca yetiştiriciliği, birçok çiftçi ve tarım profesyoneli için önemli bir tarımsal uygulamadır.
Yoncanın verimliliğini ve kalitesini artırmak için kullanılan temel stratejilerden biri, damla sulama yöntemi ile gübrelemedir.
Bu yöntem, su ve besin maddelerinin doğrudan bitkinin köklerine ulaşmasını sağlar, böylece bitkinin alabileceği maksimum besin maddelerini almasını ve daha verimli bir büyüme göstermesini sağlar.
Gübre türünün seçimi, bitkinin besin ihtiyaçlarına, toprak koşullarına ve hedeflenen verimliliğe bağlıdır.
Bu makalede, damla sulama ile yonca yetiştiriciliğinde hangi gübrenin kullanılması gerektiğine dair kapsamlı bilgiler sunmayı hedefliyoruz.
Yonca Bakımı Nasıl Olmalıdır?
Yonca, kendi kendine yeterli bir bitki olsa da verimli bir üretim için uygun gübreleme ve sulama uygulamalarına ihtiyaç duyar. Yonca, özellikle azot, fosfor ve potasyum içeren gübrelerden büyük ölçüde faydalanır.
Bununla birlikte, bitkinin genel sağlığı ve gelişimi üzerinde büyük bir etkisi olan mikro elementlere de ihtiyaç duyar. Dolayısıyla, toprak türüne, iklim koşullarına ve bitkinin ihtiyaçlarına göre bir yonca gübreleme programı geliştirilmesi önemlidir.
Ayrıca, damla sulama ile gübreleme, yonca bitkisinin ihtiyaç duyduğu su ve besin maddelerini en doğru şekilde sağlar. Bu sistem hem suyun hem de gübrelerin daha verimli kullanılmasını sağlar ve bitkilerin daha hızlı ve sağlıklı büyümesine yardımcı olur.
Damla Sulama ile Yonca Gübreleme Nasıl Yapılır?
Yoncaya toprak altı damla sulama ile gübreleme yapılacaksa birtakım detaylara dikkat edilmesi gerekir.
Yoncaya damla sulama ile gübre verme işlemi için gübre seçimi önceliklidir. Özellikle, yonca kök gübresi ve taban gübresi gübre seçiminde büyük önem taşır.
- Gübre Seçimi: Yonca bitkisinin besin ihtiyaçlarına uygun bir damla sulama gübresi seçilir. Genellikle azotlu gübreler yonca için tercih edilir, ancak bitkinin diğer besin maddelerine ihtiyacı varsa onları da içeren bir gübre seçilebilir.
- Gübre Dozajı: Gübre miktarını belirlemek gereklidir. Dozaj, yonca bitkisinin ihtiyaçlarına, toprak analizi sonuçlarına ve gübre üreticisinin önerilerine bağlı olarak ayarlanmalıdır. Dozajı aşırıya kaçmamaya dikkat edilmeli, çünkü fazla gübre bitkiyi zararlı etkileyebilir.
- Gübre Çözeltisinin Hazırlanması: Gübre tankına doğru miktarlarda su ve gübreyi karıştırarak gübre çözeltisini hazırlanır. Gübre ve suyu homojen bir şekilde karıştırmak için tankı iyice çalkalanır.
- Damla Sulama Sistemi Ayarlamaları: Damla sulama sistemini yonca bitkilerinin kök bölgelerine kurulur. Damla sulama hortumlarını veya emişçileri bitkilerin yakınına yerleştirilir. Yonca bitkilerinin kök bölgelerine yakın yerleştirilen damlalıklar, gübreli suyun doğrudan bitkilere ulaşmasını sağlar.
- Sulama ve Gübreleme: Sulama zamanlayıcısını ve basınç ayarlarını doğru şekilde ayarlayarak gübreli suyu bitkilere düzenli olarak uygulanır. Gübreli suyu yavaşça ve düzenli bir şekilde vermek, bitkilerin kök bölgelerine doğru bir şekilde dağılmasını sağlar. Gübreli suyun bitkilere eşit olarak dağıldığından emin olmak gereklidir.
- Gübreleme Programı: Yonca bitkisinin büyüme aşamalarına bağlı olarak bir gübreleme programı oluşturulması gereklidir. Genellikle yonca yeşilken, yonca büyütme gübresi atılır. Gübreleme sıklığı ve miktarı, bitkinin ihtiyaçlarına, toprak koşullarına ve gübre tipine bağlı olarak ayarlanmalıdır.
Gübreleme işlemi, yonca bitkilerinin ihtiyaçlarına göre düzenli olarak tekrarlanmalıdır. Yonca bitkilerinin büyümesi ve gelişmesi için düzenli ve dengeli bir gübreleme programı önemlidir.
Damla Sulama ile Gübreleme Yapılırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yonca damla sulama ile gübreleme yapmak hem toprağın mineral bakımından zenginliğini arttırırken hem de bitkiden yüksek kaliteli verim alınmasını sağlar. Bu nedenle toprak altı damla sulama yaparken aşağıdaki kurallara ehemmiyetle uyulması gerekir:
Rivulis 7100 Otomatik Gübreleme Enjeksiyon Sistemleri
- Sulama sistemi çalışma basıncına erişinceye kadar gübreli besin eriyiği kullanılmamalıdır.
- Gübreleme tamamlandıktan sonra damla sulama sistemi 10-15 dakika sadece su ile çalıştırılmaya devam edilmelidir. Damla borularının içinde gübreli su kalmamalıdır.
- Gübreli besin eriyiği hazırlanıp bir gün bekledikten sonra süzülmeli ve ondan sonra kullanılmalıdır.
- Sulama sezonu sonunda damla sulama sistemi %0,3’lük HNO3 (nitrik asit) ile çalıştırılarak temizlenmelidir.
Yoncada Damla Sulamanın Faydaları
Yonca yetiştiriciliğinde damla sulama yönteminin kullanılmasının pek çok faydası bulunmaktadır. İşte bu faydalardan bazıları:
- Su Kullanımının Verimliliği: Damla sulama, suyun doğrudan bitkilerin köklerine verilmesini sağlar. Bu durum hem su israfını azaltır hem de bitkinin suya olan ihtiyacını daha verimli bir şekilde karşılar. Yonca yetiştiriciliği su yoğun bir tarım faaliyeti olabilir, dolayısıyla suyun daha verimli kullanılması hem maliyet tasarrufu sağlar hem de sürdürülebilir tarım pratiği için önemlidir.
- Hastalıkların ve Zararlıların Önlenmesi: Damla sulama yöntemi ile bitkilerin yaprakları ıslatılmaz, bu sayede yaprak hastalıkları ve zararlıları önlenmiş olur. Ayrıca, toprak yüzeyinin ıslak olması, zararlı böceklerin ve yabani otların çoğalmasına yol açabilir. Damla sulama, bu sorunları da minimize eder.
- Besin Kullanımının Verimliliği: Damla sulama, gübrenin su ile doğrudan bitkinin köklerine uygulanabilmesine olanak sağlar. Bu durum, bitkilerin gübredeki besinleri daha etkin bir şekilde alabilmesini sağlar ve gübre israfını azaltır.
- Verimliliğin Artırılması: Yukarıda belirtilen tüm faydalar, yoncanın genel büyümesini ve verimliliğini artırır. Bitkiler daha fazla su ve besin alır, hastalıklardan ve zararlılardan daha az etkilenirler, dolayısıyla daha sağlıklı ve verimli olurlar.
- Çevresel Etkinin Azaltılması: Damla sulama, su ve gübre israfını azalttığı için çevresel etkiyi de azaltır. Bu, hem yerel ekosistemler üzerindeki baskıyı azaltır hem de daha geniş çevresel sorunlara, örneğin su kıtlığına ve kirliliğine karşı çözüm oluşturur.
Tüm bu nedenlerden dolayı, damla sulama, yonca yetiştiriciliğinde yaygın ve etkili bir yöntem olmaya devam etmektedir.
Yonca Ekimi Nasıl Yapılır?
Yonca ekimi nasıl yapılır? Yonca ekimi, yonca bitkisinin sağlıklı bir şekilde yetişmesi için dikkat gerektiren bir süreçtir.
Yonca Yetiştiriciliği ile ilgili bu bilgiler Samsun İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün Yonca Yetiştiriciliği belgesinden derlenmiş olup yonca ekimi için genel adımlar aşağıda detaylı olarak açıklanmıştır.
Toprak Hazırlığı
Yonca için uygun toprak seçimi çok önemlidir. Yonca, iyi drene edilmiş ve verimli bir toprağı tercih eder.
Toprak hazırlığı için toprak temizlenir, taşlar ve yabancı otlar topraktan uzaklaştırılır. Toprak kazılarak hafifçe gevşetilir ve düzleştirilir.
Tohum Seçimi
Yonca için kaliteli ve uygun çeşitlere sahip yonca tohumları seçilmelidir.
Ekim Zamanı
Yonca tohumlarını ekim için uygun mevsimi ve hava koşullarının belirlenmesi gereklidir. Genellikle ilkbahar veya sonbahar ayları yonca ekimi için en uygun zamanlardır.
Ekim Yöntemi
Yonca ekimi sonbahar veya ilkbaharda gerçekleşir. İlkbaharda yonca ekmek daha yaygındır. Ortalama olarak, hektar başına yaklaşık 20-40 kg yonca tohumu gerekir (1 ton = 1000 kg ve 1 hektar = 10.000 metrekare).
Genellikle büyük ölçekli çiftçiler, yonca tohumlarını yüksek kaliteli ve hassas çağdaş yonca ekim makineleri ile eker. Ekim yöntemini bu şekilde yapan çiftçiler, dönüm başına 2 kilodan az bir miktarda yonca tohumu kullanırlar.
Bu hassas makineleri kullanırken, dönüm başına 2 kilodan fazla tohum ilave etmek, tarladaki sağlıklı bitki sayısını artırmaz ve dolayısıyla toplam verimde artış olmayacaktır.
Yonca tohumları, traktör ve makineler aracılığıyla sıra halinde ekilirler. Ekim derinliği yaklaşık 0,6 cm’dir. Sıralar arasındaki mesafe normalde 20 cm veya daha azdır. Ekimden yaklaşık bir hafta sonra, ilk filizleri göreceksiniz.
Ekimden iki hafta sonra ise normalde metrekare başına en az 269 bitki saymanız mümkün olacaktır. Ekimden üç hafta sonra metrekare başına 96 bitkiden daha az bitki sayarsanız, tarlayı sürüp tekrar yonca ekimi yapmanız gerektiğini düşünmelisiniz.
Birçok çiftçi, yonca ekme makinesine fosforlu yonca taban gübresi ekler, çünkü fosfor noksanlığı, yoncanın kök gelişimini engeller (bölgenizdeki lisanslı bir tarım uzmanına danışın).
Genel olarak, hektar başına olan yonca bitkisi sayısı, bitki olgunlaştıkça azalır. İlk yıl boyunca, normalde metrekare başına 269 bitki vardır. Ancak, üçüncü yılın sonunda, normalde metrekare başına 107 bitki saymanız mümkündür.
Sulama
Yonca bitkisi için sulama, bitkinin sağlıklı büyümesi ve verimli bir şekilde gelişmesi için önemlidir. İşte yonca sulaması için bazı temel yönergeler:
- Sulama Zamanı: Yonca bitkisi, sulama ihtiyacı olan bir bitkidir, ancak aşırı sulamaktan kaçınılmalıdır. Sulama zamanlaması, toprak ve bitki ihtiyaçlarına bağlı olarak değişir. Genellikle yonca bitkisi, toprak yüzeyindeki nemin azaldığı veya bitki yapraklarının hafifçe kıvrıldığı dönemde sulanmalıdır.
- Sulama Sıklığı: Sulama sıklığı, yonca bitkisinin büyüme aşamasına, iklim koşullarına ve toprak tipine bağlı olarak değişebilir. İlk aşamalarda yonca bitkisi daha sık sulanmalıdır, ancak köklerin derinlemesine gelişmesiyle sulama sıklığı azaltılabilir. Genellikle yonca bitkisi haftada bir veya 10-14 günde bir sulanabilir.
- Sulama Miktarı: Yonca bitkisine uygun sulama miktarı, toprak nem düzeyine bağlıdır. Yonca bitkisi, suyu kök bölgesine derinlemesine ulaştırmak için sulama sırasında toprağın 20-30 cm derinliğini nemlendirilmelidir. Sulama miktarı, bitki ihtiyaçlarına, iklim koşullarına ve toprak özelliklerine göre ayarlanmalıdır.
- Sulama Yöntemi: Genelde, yonca toprak altı damla sulama yöntemi ile sulanır. Damla sulama, suyun doğrudan bitki köklerine ve kök bölgesine kontrollü bir şekilde verilmesini sağlar. Damla sulama sistemi, suyu ve gübreyi verimli bir şekilde kullanırken su kayıplarını minimize eder.
- Yağış Dönemleri: Doğal yağışların yonca sulama için katkı sağladığı durumlarda sulama sıklığı ve miktarı ayarlanabilir. Yağış dönemlerinde yonca sulama ihtiyacı azalırken, kurak dönemlerde yonca sulama takvimi değiştirilebilir.
- Toprak Nem Kontrolü: Yonca sulama programı oluştururken toprak nemini düzenli olarak kontrol etmek önemlidir. Toprağın nem düzeyini kontrol etmek için nem ölçer kullanılmasında fayda vardır.
Bakım
Bitki için düzenli olarak yonca bakımı yapın. Yonca, düzenli olarak sulanmalı ve yabancı otlardan temizlenmelidir.
Yonca bitkisi büyüdükçe sulama miktarını ve sıklığının ayarlanması gereklidir. Ayrıca yonca gübresi için belirli periyotlarda toprak altı gübreleme yöntemleri uygulanmalıdır.
Hasat
Yonca, genellikle çiçeklendiğinde hasat edilir. Çiçeklenme dönemindeki yonca bitkisi, besin değeri ve protein içeriği en yüksek olduğu zaman dilimidir. Hasat için bitkileri kökünden kesin veya yonca balyaları oluşturun.
Yonca ekimi, iklim koşullarına, bölgeye ve toprak tipine bağlı olarak değişebilir.
Yoncaya Hangi Gübre Atılır?
Yonca gübrelemesi; yonca tohumu ekim dönemi ve ekimden sonra olmak üzere 2 farklı tipte gübrelemeye tabiidir. Normal şartlarda ekim işleminden önce yapılması gerekmektedir.
Toprak işlemesi sırasında yonca toprak gübresi olarak dekar başına 13 veya 14 kg. Fosfor verilmesi gerekmektedir. Ekim de dekara 2 veya 3 kg. Azot ve 15 veya 20 kg. Potasyum verilmektedir.
Bununla birlikte, yonca taban gübresi için dekara 2-5 kg azot ve 10-15 kg/da fosfor uygulaması yeterli olmaktadır. Ekim esnasında ise yonca toprak altı gübreleme işlemi dekara göre değişmekle birlikte bakteri kültürü verilmesi gerekmektedir. Bu şekilde yonca kalitesi artmaktadır. 50 kg/da süper fosfat %16-18,10 kg/da üre toprağa verilmektedir.
Peki; yoncaya hangi gübre atılır? Yonca tohumu ekim sırasında yüksek miktarda fosfora ihtiyaç duymaktadır. Eğer yeteri kadar fosfor olmazsa yoncanın kök sistemi çok zayıf kalmaktadır. Fosfor yoncada kaliteli ürünlerin elde edilmesini sağladığından yonca DAP gübresi uygulanmalıdır.
Yoncada genel olarak her yararlanma yılı için dekar başına 13 veya 14 kg. Fosfor verilmektedir. Bu işlemin sonbahar döneminde yapılması gerekmektedir. Ekimden sonraki ikinci ve üçüncü yıllarda dekar başına 2 ton yanmış çiftlik gübresi verilmektedir.
Yoncanın sağlıklı olması ve yüksek verim alınması için fosfor ve potasyum eksikliğinin giderilmesi büyük önem taşımaktadır. Yonca için gübre uygulaması ise çeşitli aşamalardan oluşmaktadır.
Ekimden önce ve daha çok ekimle birlikte yonca taban gübresi uygulaması yapılmaktadır. Ayrıca fosfor ağırlıklı taban gübrelemesinin ardından mart sonunda yonca MAP gübresi (mono amonyum fosfat) dekara 3-5 kg arasında uygulanmaktadır.
Yoncada MAP gübresi kullanımı yoncanın ekildiği ilk yıl ve sonraki her sezonun başında da tercih edilebilmektedir. Her biçim arasında da dekara 10 kg klasik amonyum sülfat gübre uygulaması yapılmaktadır.
Yonca gübrelemesi; Bitkinin gelişimi ve verim için topraktan aldığı besin maddelerine bağlıdır. Toprakta besin maddesi çokluğu oranında, bitkide kuru madde ve besin oluşumu da artmaktadır.
Yonca, topraktan fazla miktarda besin maddesi kaldıran bir bitkidir. Genel olarak toprak işleme sırasında 50- 60 kg/da yonca DAP gübresi verilmektedir. Ayrıca her biçimden sonra dönümüne 8–10 kg Amonyum Nitrat verilmeli ve sulama yapılmalıdır.
Yonca tohumu kendi azotunu üretmektedir. Ancak bitkinin gelişimi için yeterli olmadığından yoncaya şeker gübresi (amonyum sülfat) vererek hem toprağın pH’ı düşürülüyor hem de organik madde içeriği arttırılmaktadır. Bu da toprağın daha zinde ve canlı kalması anlamına gelmektedir.
Yonca Gübre Türleri
Yonca gübre çeşitleri 5’e ayrılır. Her bir gübre türünün yonca bitkisi için farklı faydaları vardır. Aşağıda yonca büyütme gübresi, yonca sıvı gübre ve farklı mineral bileşimlerine sahip özel yonca gübreleri yer almaktadır. Peki yonca için en iyi gübre hangisi? İşte detaylar:
Yonca Üre Gübresi
Yoncaya üre gübresi atılır mı? Üre gübresi %46 azot içeren bir gübredir ve doğru şekilde uygulanırsa evet yoncaya üre gübresi atılır. Peki nedir doğrusu dersek eğer, aslında önce yanlışını anlatalım doğrusu ortaya çıkacaktır.
Üre gübresini niçin veriyoruz, yoncayı büyütmesi için ama sürekli üre verip hiç başka ihtiyaç duyduğu gübreleri vermezseniz eğer bir süre sonra yonca kardeşlenme sayıları düşmeye başlayacak ve öbek öbek kurumalar başlayacaktır.
Hangi azotlu gübre olursa olsun her daim fazlası her bitki için zararlıdır. Dolayısıyla yonca için gerekli, yoncanın ihtiyaç duyduğu gübreleri kullandığınız da özellikle yonca bitkisinin gerek topraktan gerekse havadan azotu alma kabiliyeti artacaktır ve daha da az azot ile hatta belki de sezonda neredeyse hiç üst gübresi niteliğinde bir gübre vermeden gayet ideal verimler aldığınız gibi yoncanın kalitesi ve sağlığı da artacaktır.
Peki, üre gübresi dekara kaç kilo atılır? Yonca için üre gübresinin gerekli olması halinde sulama öncesinde 2-3 biçme de bir dekara 10 kg üre gübresi atılabilir.
Şeker Gübresi (Amonyum Sülfat)
Yoncaya Şeker gübresi, genel olarak çiftçilerimiz her biçim sonrası sulama öncesinde dekara 5 kg şeklinde atılmaktadır. Burada şuna dikkat etmek gerekir, başka hiç gübre vermeden sürekli azot içerikli bir gübre ile bitkiyi çalıştırmak hemen yakın dönemde sorun yaratmayabilir ancak bir süre sonra yoncada kardeşlenme sayısını azaltmaya doğru gider.
Yonca bodurlaşmaya, kalitesi düşmeye başlar. Bundan dolayı diğer tüm uygulamalar yapılmış olup yine de eksik var ise eğer verilebilir. Yoncaya şeker gübresi uygulaması daima kullanılacak ilk gübre değildir.
Yonca yetiştiriciliğinde gübreleme sırasında yapılacak hatalardan kaynaklı, yonca ömrü kısalacak ve tarlanın en fazla 4. yılında bozulmasına sebep olacaktır. Bu tür durumlarla karşılaşmamak için toprak altı damla sulama ile gübreleme önerilir.
Yoncaya şeker gübresi uygulaması ise damla sulama ile bitkinin ihtiyacı olan uygun dozlarda atılabilir.
Yonca Sıvı Gübre
Yonca gübreleme için kullanacağınız, yoncaya sıvı gübre uygulamaları ile DAP gübresi ve üre gübresi gibi klasik gübrelere ilave gübreler ile verimi oldukça artırabilirsiniz. Burada sizlere ‘Yoncaya Sıvı Gübre’ önerisi olarak ‘Rekor Gelişim yonca Gübresi’ ürünlerinden sıvı olanlarını tavsiye ediyoruz.
Burada yapraktan uygulanan sıvı yonca yaprak gübresi, yağmurlama sulama ile ya da sulama öncesi toprağa püskürtülen sıvı damla gübresi mevcuttur. Bu gübreler ile yoncada başta stres olmak üzere birçok sorunu giderebildiği gibi daha kalın gövdeli ve yüksek verimli şekilde yetişmesini sağlar, ayrıca yonca kalitesi de artar.
DAP Gübresi
Yonca gübrelemede kullanılan DAP gübresi ya da 18 46 olarak adlandırılan %18 azot, %46 fosfor içerikli yoğunluğu fosfor içerikli bu gübre erek yonca ekimi öncesi gerekse yıl sonunda ve kış başlangıcında kullanılmaktadır. Hatta Sezonda da gerekiyorsa biçim sonrası azar azar da verilebilmektedir.
Peki, yonca dekara kaç kilo gübre atılır? Yonca ekimi döneminde genel olarak yonca üreticileri 1 dekara 50 kg olarak kullanır. Sonraki aylarda ve yıllarda verim duruma göre ara ara dekara 5 kg başlamak üzere kimi üretici yıl sonunda dekara 15-20 kg gibi kimisi ise yonca biçim sonrasında 5-10 kg gibi şeklinde uygulamaktadır.
MAP Gübresi
Yonca MAP gübresi sık kullanılan bir gübredir. Mono Amonyum Fosfat (MAP) gübresi daha çok sezon başlarında uygulansa da sezonun ilerleyen dönemlerinde de ihtiyaç olması halinde yonca taban gübresi olarak uygulanmaktadır. Dekar başına 5 kg gibi uygulanır.
Burada aslında sabit değer tam doğru değildir, verimsiz tarla vardır örneğin dekarından 300 kg yonca hasat ediliyor, verimli tarla var dekarından 700 kg yonca çıkıyor. İkisinde de aynı gübre ihtiyacı olması beklenmez. Yonca tarlasından ne kadar fosfor kaldırıyorsanız o kadar tekrar koymalısınız, ne kadar azota ihtiyacı olursa vermelisiniz.
Ayrıca Gübre Hesaplama Programı kullanarak yonca bitkisi için dekara gübre hesabı yapabilirsiniz.